Pek çok farklı bağımlılık vardır ve bu bağımlılıklar genellikle kişinin
· sağlıklı şekilde düşünmesini,
· günlük hayatına odaklanmasını,
· işini yapmasını,
· sosyal hayatının sağlıklı şekilde ilerlemesini kötü şekilde etkilemektedir.
Uyuşturucu, alkol, kumar ve benzeri bağımlılıklar bunlardan sadece bazılarıdır. Bu bağımlılıkların bir uzman desteği ile aşılarak bırakılması mümkündür.
Hangi Tür Bağımlılıklar Vardır?
Bağımlılık türleri şu şekilde sayılabilir:
· Sigara bağımlılığı (çok yaygın)
· Alkol bağımlılığı (yaygın)
· Teknoloji bağımlılığı (yaygın)
· Uyuşturucu bağımlılığı (yaygın)
· Yeme bağımlılığı (yaygın)
· Kumar bağımlılığı (az yaygın)
· Alışveriş bağımlılığı (az yaygın)
· Seks bağımlılığı (az yaygın)
· Egzersiz, spor bağımlılığı (az yaygın)
Sigara içenlerin Türkiye’de %27’lik bir yaygınlıkta olduğu, uyuşturucu kullananların %3’lük bir yaygınlıkta olduğu bilinmektedir. Ancak yine de sigara ve uyuşturucu gibi maddeleri tüketen kişilerin tam sayısını belirlemek her zaman kolay değildir ve kesin bilgileri vermek mümkün olamayabilir. Bu tür farklı bağımlılıkların her biri kişilerin günlük hayatlarını önemli ölçüde etkiler ve bu nedenle de sosyal hayat olumsuz şekilde ilerler, günlük aktiviteleri yapmakta zorluk çekilir, kişi kendi kişisel temizliğine bile özen göstermeden sağlıksız ve özensiz bir hayat yaşar. Bu durumda sonuçlar olumlu olmayacağı için bir uzman desteği almak şarttır. Bağımlılıklardan kurtulmanın en önemli aşaması ise bağımlı olduğunu kabul etmektir.
Bağımlılıkların Nedenleri Nelerdir?
Pek çok farklı etken bağımlılıklara neden olabilir ancak temelde şunlar bağımlılık nedeni olarak sayılabilir:
· Genetik yatkınlık
· Çevresel faktörler
· İçsel ve dışsal sebepler
Genetik yatkınlık genellikle anne karnında annenin sigara, alkol ve uyuşturucu gibi maddeleri bağımlılık derecesinde tüketmesi ile gerçekleşebilir. Çocuk bu durumda doğduğunda yoksunluk belirtileri göstererek doğmaktadır. Benzer şekilde genetik bir psikolojik rahatsızlık da bu tip bağımlılıklara neden olabilecektir.
Çevresel faktörler özellikle de ergenlik dönemindeki arkadaş çevresi ve ailenin genel yapısı ile ilişkilidir. Ailede uyuşturucu, alkol ve sigara maddelerini yüksek miktarda tüketen kişiler varsa çocuklar da buna daha yatkın olabilecektir. Benzer şekilde kumar ve benzeri bağımlılıklar da aile ve yakın arkadaş çevresinde görüldüğü zaman kişinin buna daha yatkın olmasına neden olacaktır. Bundan dolayı çevresel faktörlerin bağımlılıklar üzerindeki etkisi büyük ölçüde önemlidir.
Kişinin yaşadığı psikolojik rahatsızlıklar, içerisinde bulunduğu depresyon ve benzeri durumlar da bağımlılıklara yönelmesine neden olabilir.
· Sevgisizlik,
· hedeflere ulaşamama,
· çevreden takdir ve saygınlık görememe,
· yalnız kalma,
· sosyal becerilerin az olması,
· travmalar yaşama gibi pek çok etken aslında içsel ve dışsal faktör olarak değerlendirilebilir ve çeşitli bağımlılıklara neden olabilmektedir.
Bağımlılık kendini kişide genellikle sürekli olarak o durumu düşünme ile belli eder. Örneğin sigara bağımlısı olan kişi işte, evde, markette ve daha pek çok yerde sigara içmeyi düşünür ve ilk fırsatta içer. Benzer şekilde alkol bağımlılığı olan kişiler de farklı bağımlılıkları olan kişiler de bunu yaşamaktadır. Bağımlılığına sahip olunan durum kişinin daima aklını meşgul eder ve kişi bunu yapmak için diğer her şeyin önemsiz olduğunu düşünebilir, ona ulaşmak için her türlü durumu göze alabilir.
Yakınlarınızın uyarılarını dikkate alın, bağımlı olduğunuzu kabul edin ve kurtulmak için mutlaka bir uzmana başvurun.