Herbert Freudenberger tarafından 1970’li yıllarda ortaya atılmış olan bu terim, İngilizce ’de ‘tamamen yanmak’ anlamında kullanılır. Yine de temelde bu durum bir tür tükenmişlik sendromudur ve aşırı yorgunluk, isteksizlik, halsizlik gibi pek çok durum ile ilişkilendirilebilmektedir. İlk çıktığı dönemde sosyal içerikli mesleklerde yoğun şekilde çalışan kişiler için sıkça kullanılan bu terim sonralarda iş harici şekilde de çok fazla yorulan ve fiziksel şekilde de psikolojik şekilde de aşırı şekilde zorlanan kişiler için kullanılmaya başlanmıştır.
Burn – Out Sendromu Hangi Sebeplerle Oluşabilir?
Pek çok farklı nedene bağlı şekilde burn – out sendromunun görülmesi mümkündür. iş yerinde, okulda, sosyal ve özel hayatta, ilişkilerde ya da pek çok farklı ortamda burn – out oluşturabilecek sorunlar ile karşılaşılması söz konusudur. Şu durumlar burn – out sebebi olabilir:
· Devamlı olarak haksızlık ve adaletsizliğe maruz kalmak
· Yapabileceğinden fazla sorumluluğa sahip olmak
· Takdir edilmeme ve hakkının karşılığını görememe
· Sürekli iş ile ilgilenme ve sosyal hayata zaman ayıramama
· Adaletsizlik
· Sürekli denetim ve gözetim yapılarak baskı uygulanması
· Baskıya ve hakaret gibi olumsuz durumlara maruz kalmak
· İstenilen işi yapamamak
· Ekip ruhunun olmaması ve iş ortamında tek kalmak
· Takdir edilmeme ve ödüllendirilmeme, karşılık görememe
Bunlar gibi pek çok farklı problem bunalımlara neden olabilir, iş yerinin veya evin bunaltıcı ve aynı zamanda korkunç bir hale gelmesine sebep olabilir. Mutsuz şekilde çalışmak, iş ortamında hak edileni alamamak, yoğun çalışma ortamı ve uzun saatler boyunca çalışmak gibi pek çok etken aslında burn – out için bir sebep olabilir.
Burn – Out Sendromunun Belirtileri Nelerdir?
Günümüzde son derece yaygın olan burn – out, çok sık şekilde uzun saatler boyunca yoğun olarak çalışmakla ilgili olabilir ve sosyal etkileşimin fazla olduğu pek çok işte çalışan kişide de sık şekilde gözlemlenebilir. Bu sendromun belirtileri kısaca şu şekilde olabilir:
· Duygusal tükenmişlik
· Kısa sürede çabuk şekilde yorulma
· Diğerlerinin duygularını hor görme
· Değerlerden uzaklaşma
· Mağdur kişilere karşı olan empatiyi yitirme
· Nezaketsiz konuşma, diğerlerini aşağılayıcı bir tavır takınma
Bunun gibi pek çok belirti kişilerin burn – out yaşadığını gösteren belirtiler arasında yer alır ve aslında bunların her biri kişinin duygularından da başkalar ile olan empati duygularından da uzaklaştığını göstermektedir.
Burn – Out Sendromundan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?
Yaşanan olumsuz durumlara bağlı şekilde ya da yoğun çalışma koşullarına bağlı olarak burn – out yaşanmaması için sosyal hayatın değerine yönelik şekilde günlük hayat değerlendirilebilir, diğerleri ile olan empati duyguları korunabilir, iş yerinde yaşanan sıkıntılar iş yerinde bırakılarak kişisel hayata dahil edilmemelidir. Yoğun çalışma saatlerinden uzak durulmalı ve gerekirse işyeri ile görüşülerek bunun yorucu ve tüketici olduğundan söz edilmelidir. İşten sonra sosyal faaliyetlerde ve aktivitelerde bulunmak aslında bunun için en uygun korunma yöntemlerindendir. Çalışma sırasında molalar vermek, boş zamanları değerlendirmek için farklı etkinlikler yapmak da burn – outtan uzaklaşmak için ideal olacaktır.